тайёрлаб
берадилар. Тўйдан кейин
қайнона-қайнотамнинг
муносабатларини кузатиб,
ойижоним қайнотамни яхши
кўришларини, қайнотам ҳам
аёлини жон қадар севиб
ардоқлашини сездим. Фақат
уларнинг муҳаббатлари ота-
онамнинг севгиларига
ўхшамас, ҳеч қачон бир-
бирларига ошкора кулиб
қарашмас, болаларининг
ёнида очилиб гаплашишмас
эди.
— Келинпошша, – деб
хонамизнинг эшигини
тақиллатиб овоз бердилар
бир куни қайнонам. Рўзғор
ишларини саранжомлаб,
китоб ўқиб ўтирган эдим.
Ичкарига таклиф қилиб,
олдиларига ширинлик
қўйдим.
— Кўникиб кетдингизми,
болам? – деб сўрадилар
ийманиб.
— Худога шукр, ҳаммаси
яхши, ойижон.
— Сизга бир нарса айтмоқчи
эдим… – Қайнонам
тараддудланиб қолдилар.
Сукут сақлаб,
гапиришларини кутдим. –
Амакингиз, – қайнотамга
ишора қилдилар, –
чойларини ўзим дамлаб,
овқатларини солиб
беришимни, кийимларини
ҳам ўзим ювиб-
дазмоллашимни
хоҳлайдилар. Дилингиз
оғриб қолмасин, жон болам…
Қайнонам – ойижоним
кўзларимга илтижоли
термулардилар. Кўнглим
ийиб кетди. Жилмайдим:
— Нега кўнглим оғрисин,
ойижон? Қайтанга ҳавасим
келади. Бу – кучли
муҳаббатнинг кўриниши.
Мен алақачон пайқагандим,
ойижон…
— Ўзим ўргилай, ақлли
қизимдан, айланай. –
Қайнонамнинг кўзларида ёш
айланди. – Амакингиз
“Чойимни ўзинг дамлагин”,
“Кийимларимни ўзинг
дазмоллагин” десалар, сиз
ўксинасизми деб мулоҳаза
қилардим. Ҳар хил одам бор-
да, болам, ҳамма ҳам буни
тўғри тушунмайди. “Ишим
кўнглига ёқмаяптими?”,
“Истеҳзо қиляптими?” деб
ўйлайди-да. Олдингизда
хижолатли эдим, шукр,
кўнглимнинг ғубори тарқади.
Сиз ҳам қўшганингиз билан
қўша қариб, ана шундай
меҳр-муҳаббатли, пиру
бадавлат бўлиб узоқ умр
кўринг, қизим…
Қайнота-қайнонамнинг
муҳаббатлари ҳақиқий
ўзбекча севги. Тилга
чиқарилмайди, ҳаммага кўз-
кўз қилинмайди. Жонга жо
қилгулик бўлиб севган
инсонини ардоқлайди,
авайлайди. Аммо бир
қараганда иккови ҳам
бегоналарга ўхшайди.
Қайнонам “ҳали замон
амакингиз ишдан
қайтадилар, меҳмонга
борадиган эдик, тайёрланиб
турай, қизим” деб оҳистагина
хонани тарк этдилар.
Ортларидан ҳавас билан ўйга
толиб қолдим. Ишқилиб,
менга ҳам қайнонамдек
севимли аёл бўлиш насиб
этсин-да…
Кўзим илинибди.
Телефонимнинг куйидан
кўзим очилди. Онам
қўнғироқ қилаяптилар:
— Ассалому алайкум, аяжон,
яхшимисиз?
— Ваалайкум ассалом,
қизим. Шукр, биз яхшимиз,
ўзинг яхшимисан? Куёв,
қайнота-қайнонанг соғ-
саломат юришибдими?
— Раҳмат, аяжон, биз ҳам
яхшимиз, худога шукр.
Сизларни соғиндим. Дадамни,
укаларимни…
— “Чақириқ”дан чиқиб
кетганинг бўйи бир
келмадинг-а, сен қизни
қараю…- Ойимнинг
ёлғондакам пўписасида
соғинч уфуради.
— Дам олиш куни куёвингиз
олиб боришга ваъда
берганлар, аяжон. Ўзингиз
“Чиққан қиз чийдан ташқари,
қиз бола узатилдими, ҳадеб
ота уйини эсламай чин уйига
меҳрини бериши керак!” деб
уқтиргандингиз-ку, аяжон.
Насиҳатларингиз қулоғимда,
чин уйимга меҳр қўйиш учун
ҳадеб уйимизга бормаяпман-
да…
— Шундай бўлсинку-я,
болам, лекин ота-она ҳам
ғанимат. Сен ёлғизгина
қизимизсан, кўнглимиз
ҳувиллаб қолмасин, келин
олганимча тез-тез келиб
турсанг бўларди.
Ўгитларини
эслатганимданми, онамнинг
овоз оҳангида ғурур ҳиссини
туйдим. Кўнглим ёришди.
— Куёв билан
муносабатларинг яхшими,
қизим? Қиз болага онаси энг
яқин сирдош бўлади. Менга
гапингни айтавер
тортинмайгина.
— Яхши, шукр, аяжон…
— Чайналяпсан-да… –
Онамнинг овози синиқ
эшитилди.- Ўзи кўнглинг
борми куёвда? Сени яхши
кўрадими?
— Вой, аяжооон, қўйсангиз-
чи…
— Вой, нима бўлибди?!
Муҳаббат инсонга яшаш
қувватини беради!
— Аяжон, журналистмисиз ё
психологми? – Гапни бошқа
ёққа буриш учун қитмирлик
қиламан.
— Онаман! – Қатъий
гапирадилар онам. –
Қизининг ҳаммадан бахтли
бўлишини истаган она!
Сўнг овозларига хасталик
тусини бериб сўрайдилар:
— Нилу, шу пайтгача куёв
бир марта ҳам “севаман”
демадими?
— Аяжоним-ей, ўйлаб юрган
нарсангизни қаранг!
“Вақтида овқатлангин”,
“Иссиқ кийин”, “Ярим тунда
уйғониб ҳовлига совуқ сув
сепма” дейдилар. Севги
дегани шу-да! – дейман
уятдан юзим ёниб.
— Ҳаа, – дейдилар онам
хотиржам оҳангда. – Ўзбекча
севги экан-да, сизларники,
Аллоҳга шукр…
Юрагимда ҳайқириқ
жаранглайди: “Аллоҳга
шукр!..”
Умида Азизова.