Hayotim oddiy oqimda ketardi — ishga borish, do'stlar bilan uchrashish, kechqurunlari uyda oilam bilan vaqt o'tkazish. Hech narsa maxsus emas edi, toki o'sha bahor kuni qo'shni akam Ravshan ikkinchi bir uylanib uyiga yangi kelinni olib kelmaguncha.
Men uni birinchi marta hovlida ko'rdim. Ilhomoy — shunday ism qo'yishgan edkanlar unga ota-onasi. Rostdan ham, kamyob ism, jismiga monan go‘zalliki ilhom uyg‘otar edi. Go'yo bahor kunining o'zi gavdalangan, go'yo osmondagi bulutlar ayol qiyofasiga kirgan. Yigirma to'rt yoshlar chamasida ko'rinardi, bo'yi o'rtacha, ammo tanasi shunday nozik, shunday mujassamki, ko'zni uzib bo'lmasdi.
O'sha kuni u hovlida kir yuvayotgan edi. Atlas ko'ylagida, sochlari orqasiga to'plangan holda. Men uyimizning derazasidan tasodifan qaragan edim, ko'zim unga tushdi. Nima uchundir yuragim tez ura boshladi. U egilib kir yuvayotganda, ko'ylagining yoqasi biroz ochilib, oppoq bo'ynining bir qismi ko'rinardi. Nafas olish qiyinlashdi.
Keyin u to'satdan boshini ko'tarib, mening tomonga qaradi. Ko'zlarimiz to'qnashdi. Bir soniya, ikki soniya... U yengil tabassum qildi va yana ishiga qaytdi. Lekin o'sha tabassum mening qalbimga o'q bo'lib tegdi.
Kechqurun Ravshan bilan ko'chadda uchrashdim. U doim mehr-muruvvatli, samimiy odam bo'lgan, ammo doyim mast u kuni ham shira kayfi bolr edi.
— Aka, yangi kelinni ko'rdim, — dedim men bemalol. — Mashaalloh, juda go'zal.
Ravshan aka kuldi:
— Ha, xudoga shukur. Ilhomoy mehribon qiz. Buharodan.
Biz bir oz suhbatlashdik. Keyin men sekin-asta gapni boshqa tomonga burdim:
— Aka, mahalla gap o‘ynayabmiz, mundoq qo‘shilmisiz, chaqiralik desam, nomerizam yo‘q, telefon nomerini bering, telifonlashib turamiz...
Bilardim, u doyim telifonini yo‘qotib yurgani uchun ohirgi yillarda telefon iishlatmay qo‘ygandi. U hech narsadan shubhalanmay, uy telifonini raqamni berdi. Qalbim sho'ng'ib ketdi, o‘z tubanlikimdan uyaldim — nega bunday qildim? Nima uchun? Ichimda bir tuyg‘u meni osha ayol tomon tortardi.
Uyga qaytganimda telefon raqamiga uzoq tikilgandim. Qo'ng'iroq qilaymi, yo'qmi? Bu noto'g'ri, bilaman. Lekin qalbimdagi o'sha tuyg'u kuchliroq edi.
***
Uch kun o'tdi. Men o'sha raqamga qarab-qarab yurdim. To'rtinchi kuni kechqurun, qorong'i tushganda, qo'ng'iroq qildim. Yurak dovdirab urdi.
Bir, ikki, uch signal...
— Allo? — uning ovozi eshitildi. Yumshoq, mehribon ovoz.
— Assalomu alaykum, kelinpa, — dedim men biroz titroq ohangda. — Men Muxtor, Ravshan akangizning qo'shnisi.
Bir oz sukunat cho'kdi.
— Va alaykum assalom, — dedi u. — Nima bo'pti?
— Hech narsa, shunchaki... sizga telefon qilmoqchi edim. Bilasizmi, men sizni ko'rganimdan beri...
Men o‘z dadilligimdan tashvishlanib to'xtadim. Nima deyishni bilmay qoldim.
U jimgina kuldi:
— Davom ettiringchi.
— Sizni ko'rganimdan beri fikrimdan chiqmaysiz, kelinopa.
Yana sukunat. Keyin u dedi:
— Siz juda ochiq gapiryapsiz. Men qo‘shnizni ayoliman, bilasizmi?
— Bilaman, — dedim men. — Lekin... lekin bu his... bu his meni qo'yib bermayapti.
U nafas chiqardi:
— Bu noto'g'ri.
— Bilaman.
— Meni tinch qo'ying.
— Qo'ya olmayman, kelin opa.
Yana sukunat. Keyin u dedi:
— Telefon qo'ying, iltimos.
Va u telefon qo'ydi.
Men o‘zim o‘ylab topgan, imkoniyatlarimni yo'qotdim deb o'yladim. Lekin ertasiga, kechqurun, u menga qo‘ng‘iroq qildi va qisqa so‘zladi:
"Ertaga ertalab soat onda qo'ng'iroq qiling. Ravshan akez ishga ketadi."
Yuragim yana sho'ng'idi.
***
Ertasi kuni soat o'nda qo'ng'iroq qildim. U darhol javob berdi.
— Salom, — dedi u.
— Salom, kelinopa, — dedim men.
— Muxtorbek, siz meni esankiratib qo‘ydiz, — dedi u sekin ohangda. — Men sizga aytmoqchiman... men o‘sha gaplarni rosa o‘yladim... bu noto'g'ri... Lekin... rostini aytsam, men ham... men ham sizni o'ylayapman.
Yuragim sakrab tushdi.
— Rostmi?
— Ha, — dedi u qisqa qilib. — Lekin bu faqat fikr. Amalda biz hech narsa qila olmaymiz.
— Nega?
— Chunki men turmush qurgandim. Siz... siz esa yosh yigitsiz... Haligi... Nima desam... bu gunoh... gunohda...
— Lekin agar ikkalamiz ham xohlasakchi?
U nafas chiqardi:
— Bilmayman. Bilmayman... O‘zi siz nega meni yo‘ldan ozdiryabsiz? Yo‘q, uzir bunday demoqchi emadim... Tushuning... Men men qo‘rqaman...
Shuning bilan suhbat tugadi. Lekin keyingi kunlarda biz har kuni gaplashadigan bo'ldik. Ravshan aka ishga ketgach, Kelinopa menga qo'ng'iroq qilardi. Avvaligach biz oddiy narsalar haqida gaplashar edik — ob-havo, ovqatlar, hayot haqida. Lekin har bir so'zda yashirin ma'no bor edi.
Hafta o'tgach, suhbatlarimiz o'zgara boshladi. Kelinopa ochiqroq gaplasha boshladi.
— Muxtor, sen meni qanday ko'rasan? — deb so'radi u bir kuni.
— Juda go'zalsiz, kelin opa, — dedim men. — Sizni ko'rganimdan beri uyqum ketolmaydi.
U jimgina kuldi:
— Yolg'on gapiryapsan.
— Yo'q, chindan.
— Nima o'ylaysan? — deb so'radi u sekin. — Men haqimda nima o'ylaysan kechalari?
Yuragim tez urdi:
— Sizni... sizni tanangizni o'ylayman.
— Nima? — uning ovozida qiziqish bordek tuyuldi.
— Sizning oppoq tanangizni, sizning... sizning go'zal qomadlaringizni.
U nafas chiqardi. Uning nafasi telefonda eshitildi.
— Sen yomon yigitsan. Meni yo‘ldan ozdiryabsan... — u koyigan bo‘ldi, — O‘sha ilk kungi o‘zingni jasur tutib aytgan gaplarindan so‘ng, men ham seni o'ylayman, — dedi u, go‘yo bundan afsus qilayotgan ohanda.
— Rostmi?
Uning ochilib borishi, meni anchayin shishib qo‘ydi, hayajon sabab ovozimdavi ttitroqni yashira olmasdim.
— Ha. Sen yosh, kuchli yigitsan. Men... men seni yonimda his qilmoqchiman, — birdan u kuldi, — Ammo bu ham meni hayoltim...
Bu so'zlar meni hayajonga soldi. Asbobim qotib shim ichida, siqilib qoldi.
— Kelinopa, — dedim men titroq ovozda. — Ko'rishsak bo'ladimi?
— Bilmayman, — dedi u. — Bu juda xavfli.
Lekin uning ovozida rozilik alomati bor edi.
***
Yana bir hafta o'tdi. Suhbatlarimiz tobora ochiq, tobora yaqin bolib borar edik. U menga qiziqib savollar berdi, asosan sevganim qizlar haqida. Hayotimda ikki qiz bilan sevishgan edim, yo‘q aniqrog‘i ular meni sevgan, lekin men sevgini ularda his qilmaganim uchun, osongini ularni turmushga chiqishini kuzatganman. Lekin kelinopaga mahtangim kelib, biroz sarguzasht bop qilib sg‘zlab berdim. Kelinopa menga o'z hayoti haqida gapirdi — u Ravshan aka bilan nikoh qilgandan keyin bu shaharga ko'chib kelgan. Ravshan aka yaxshi odam, mehribon, lekin... lekin biror narsa kamlik qilibdi. U buni aniq aytmadi, lekin men tushundim — u qanoatlanmagan edi.
— Ravshan juda tez charchaydi, doyim mast, — dedi u gap orasida, hafsalasiz tovushda ohista. — Ishdan kelib, ovqat yeb, ko‘chada ichgani kamdek, uyda ham aroq saqlaydi, keyin esa uxlab qoladi. Men... men yolg'iz qolaman.
— Siz yolg'iz emasiz, — dedim. — Men siz uchun ochiqman har doim.
— Bilaman, — dedi u. — bu meni quvontiradi. Lekin... lekin bu yetarli emasda?
U nimanini naxarda tutganini, darov tushundim va:
—